Węgarek okienny – dlaczego wciąż warto go stosować?
Węgarek to element architektury, który na pierwszy rzut oka może wydawać się niepozorny, lecz odgrywa istotną rolę w konstrukcji otworów okiennych. Zarówno w tradycyjnych kamienicach, jak i nowoczesnym budownictwie, węgarek zapewnia ochronę, lepszą izolację i stabilność. Dlaczego jego zastosowanie wciąż cieszy się popularnością? Przekonajmy się!
Czym jest węgarek?
Węgarek, znany także jako węgar, to wystający fragment muru przy otworze okiennym, który pełni zarówno funkcję konstrukcyjną, jak i izolacyjną. Pierwotnie powstawał w tradycyjnych murowanych domach przez wysunięcie cegieł na niewielką odległość. W drewnianych lub betonowych ścianach jego rolę przejmowały dodatkowe słupki. Węgarek był już stosowany w dawnych kamienicach, gdzie zapobiegał wypadaniu okien i chronił zarówno stolarkę, jak i przechodniów przed uszkodzeniami.
Obecnie, mimo zaawansowanych technologii budowlanych, węgarek pozostaje popularny dzięki swoim licznym zaletom. Poprawia izolację termiczną i akustyczną, chroni przed wiatrem i wilgocią, a także zwiększa szczelność okien PVC, czy aluminiowych. W nowoczesnym budownictwie jego wykonanie jest prostsze, np. poprzez użycie styropianu lub bloczków z betonu komórkowego, co pozwala zachować tradycyjną funkcjonalność w nowoczesnej formie.
Więcej w tematyce budowlanej: Ile kosztuje budowa domu?
Funkcje i zalety stosowania węgarka
Węgarek pełni ważną rolę w poprawie parametrów izolacyjnych budynku. Dzięki redukcji mostków termicznych minimalizuje straty ciepła, co przekłada się na oszczędności w ogrzewaniu i zwiększa efektywność energetyczną. Dodatkowo wspomaga izolację akustyczną, ograniczając przenikanie hałasu z zewnątrz.
Kolejną zaletą węgarka jest poprawa szczelności na styku okna z murem, co chroni przed podmuchami wiatru, wilgocią i deszczem. Warunkuje to, że okna są mniej narażone na zawilgocenia i uszkodzenia spowodowane warunkami atmosferycznymi.
Węgarek wspiera także konstrukcję okna, stabilizując ramę w otworze, co zwiększa trwałość stolarki i bezpieczeństwo użytkowania. W przeszłości zapobiegał wypadaniu okien, a dziś wciąż spełnia funkcję ochronną, zwłaszcza w budynkach narażonych na trudne warunki pogodowe. Jeżeli nie będzie to bardzo duża ulewa, „wgłębienie” w budynku daje możliwość nawet otworzenia okno, nie pozwalając wodzie dostać się do środka.
Węgarek w ścianach jednowarstwowych
W przypadku ścian jednowarstwowych węgarek okna musi zostać starannie zaprojektowany, ponieważ przestrzeń dostępna na izolację oraz uszczelnienia jest ograniczona. Zwykle stosuje się tu m.in. plastikowe listwy, do których można przymocować warstwę tynku, co pozwala zachować estetykę wykończenia. Trudniejszy bywa montaż „ciepły” od zewnątrz, gdyż brakuje wystarczającego miejsca na umieszczenie taśm paroprzepuszczalnych. Niemniej jednak, nawet w takiej konstrukcji, węgarek okienny stanowi istotne wsparcie dla okna i pomaga zabezpieczyć je przed warunkami atmosferycznymi. Dla inwestorów istotne jest również ograniczenie mostków termicznych, co w ścianie jednowarstwowej wymaga szczególnej uwagi – źle osadzony węgarek może bowiem negatywnie wpłynąć na efektywność cieplną całego budynku.
Węgarek w ścianach dwuwarstwowych
W ścianach dwuwarstwowych, składających się z warstwy nośnej oraz ocieplenia, węgarek stwarza nieco więcej możliwości adaptacyjnych. Tradycyjnie wykonany z muru, może zostać zastąpiony tzw. „zamiennikiem” w postaci ocieplenia (np. styropianu) nachodzącego na ościeżnicę okienną. Dzięki temu możliwa jest redukcja mostków termicznych, a jednocześnie zapewnienie stabilności konstrukcji i ochrony okna przed utratą ciepła. Ważne jest jednak precyzyjne przycięcie oraz dopasowanie materiału izolacyjnego tak, aby ściśle przylegał do ramy. W ten sposób zyskujemy kompromis między tradycyjnym węgarem a nowoczesną termoizolacją.
Węgarek w ścianach trójwarstwowych
W ścianach trójwarstwowych, gdzie mamy do czynienia z warstwą nośną, izolacyjną i elewacyjną, węgarek często powstaje w sposób naturalny. Wystarczy przewidzieć w zewnętrznej warstwie nieco mniejszy otwór okienny, aby uzyskać dodatkową „krawędź” chroniącą okno. Taki układ gwarantuje dobrą szczelność i odporność na działanie wiatru oraz opadów. Ponadto ułatwia montaż zaawansowanych rozwiązań izolacyjnych wokół ram okiennych, co pozytywnie wpływa na poziom oszczędności energetycznej całego budynku.
Ciepły montaż a węgarek
Ciepły montaż, oparty na taśmach uszczelniających i pianie poliuretanowej, znakomicie współgra z koncepcją węgarka. Połączenie obu rozwiązań potęguje efekt termoizolacji, minimalizując wszelkie niepożądane szczeliny. W praktyce oznacza to mniejsze straty ciepła i lepszy komfort użytkowania.
Montaż węgarka w projekcie i budynku istniejącym
Najłatwiej uwzględnić węgarek już na etapie tworzenia projektu domu – wtedy można zaplanować odpowiednią grubość i kształt ścian, uwzględniając optymalną lokalizację stolarki okiennej. Jeśli jednak chcemy dodać węgarek w gotowym budynku, rozwiązaniem może być nadbudowanie fragmentu ściany przy oknie za pomocą styropianu bądź piany poliuretanowej. Ważne jest precyzyjne określenie powierzchni, którą należy uzupełnić, oraz dostosowanie użytych materiałów do rodzaju ściany. Tego typu modernizacja pozwala znacznie poprawić szczelność i izolacyjność termiczną, nie wpływając przy tym negatywnie na wygląd elewacji.
Czy węgarek jest konieczny w nowoczesnym budownictwie?
W nowoczesnym budownictwie zastosowanie węgarka okiennego bywa przedmiotem dyskusji, ponieważ obecne technologie (np. montaż okna z użyciem taśm i pian poliuretanowych) potrafią w znacznej mierze wyeliminować mostki termiczne. Z punktu widzenia efektywności energetycznej węgarek nadal bywa jednak przydatny, bo wzmacnia izolację, zapewnia lepszą szczelność oraz chroni okna przed czynnikami atmosferycznymi. Przeciwnicy argumentują, że jego wykonanie podnosi koszty i wydłuża czas realizacji, szczególnie gdy wymaga modyfikacji istniejącej konstrukcji. Z kolei zwolennicy wskazują na długofalowe oszczędności w ogrzewaniu oraz wyższy komfort użytkowania. Ostatecznie decyzja zależy od priorytetów inwestora oraz projektu architektonicznego – węgarek wciąż pozostaje praktycznym rozwiązaniem, choć nie zawsze jest absolutnie niezbędny w nowoczesnych domach.
Przeczytaj również: Sposoby otwierania okien w domu